Belar Arrotzak Kontrako Borroka

Belar Gaiztoak

Kontzeptu hau honela definitzen du: sastraka, belar arrotza edo nahi ez dugun landarea, soro landu batean edo gizakiaren kontrolpean dauden lorategietan edo nekazal soroetan, basa moduan hazten duen edozein landare espeziari deitzen zaio

“Malherbologia”, belar gaiztoak ikasten dituen zientziari deitzen zaio. Nahiko modernoa da.

Azken aldian, zientzia, paisajistak, eta abar, izaki bizidun batekin txar adjektiboa ez erabiltzea saiatzen ari dira, horregatik, belar hauek, nahi ez ditugun landareak edo arrotzak deitzen dituzte.

Belar arrotzak, baierratzeko bere gaitasun altuagatik, iraunkortasun handiagatik, izurriei eta gaixotasunei aurre egiteko ahalmenagatik eta oso lehiakor izateagatik karakterizatzen dira. Soro landuen etekina gutxitzen dute eta nekazaritzan interferentziak sortzen dituzte.

Belar hauek beren zabaltze sistemagatik sailkatzea posible da, horrela:

- Hazien belar arrotzak:

Hazien belar arrotzak, normalean, udan loratzen dira. Hainbeste hazi egiten dituzte, haziak, urte mordo geroxeago lurran aurreratu ahal direla. Indusketa baten ondorioz lurran berriro berpiztu ahal dute eta gero berriro ernetu.

- Errizoma belar arrotzak:

Errizoma belar arrotzak, nagusiki, lur azpitik barreiatzen dira bere sustraien zehar, eta, neurri txikian, hazien bidez. Sustrai zati bat geratzen bada, belar arrotza berriro berpiztuko da.

Belar arrotzak beti ez dira txarrak. Belar arrotzaren artean “landare aitzindariak” ere aurkitu ahal ditugu, adibidez, txikori belarrak eta astakarduak. Beren sustrai sendoek lurra oxigenatzen dute eta lur geruza sakonetatik elikagaiak biltzen dituzte, beste landare batzuk bizitzen laguntzen. Belar arrotz asko ere janariaren iturburu garrantzitsuak dira, txorientzat eta intsektuentzat. Horregatik, gogoetan jarri behar dugu ea belar arrotzak arazo bat diren ala ez.

Komeni da ere beste kontzeptu bat definitzea: Inbasio landareak. Espezie hauek atzerritarrak dira, moldatzeko eta hedatzeko gaitasun handiarekin eta ekosistema naturalak aldatu ahal dutela, bertako flora mugitzen, panpa-belarra (“cortaderia seilloana”) edo katu-atzazala (“carpobrotus edulis”). Inbasio landare batzuk belar arrotzak dira. Haien artean batzuk lorazaintzatik etortzen dira, eremu naturalak inbaditzen.

Pampa-belarra

                         

Katu atzazala

Gaur egun, merkatuan produktu mota asko daude belarren kontra, belar-botika kimikoak gehiengoak. Ni ez nago gehiegi erabiltzearen alde, nahiz eta batzuetan noraezezkoa izan, baina beste aukerak erabiltzea nahiago dut, lurra produktu kimikoekin betetzeko ideia ez zaidalako gustatzen eta, ere, ez dudalako nahi gure lorategiko biodibertsitaea ukitu.

Belar arrotzak ebakitzeak, loraketan dauden bitartean, bere haziera gehiago indartuko du. Hobea da belar gaiztoak ebakitzea ernetzen momentuan.

Izurriak baztertzeko lehen pausua prebentzioa da. Landareak, sendoak eta baldintza oneetan mantentzea, erasoaren arriskuak murrizten ditu.

Haien aurkako bideak:

- Eskuz egiteko modua:

Aitzurraren laguntzarekin sastraka kendu. Momenturik hoberena ernera eta gero da, loraketaren aurretik. Oraindik ez badira loratu, konpostarako erabili ahal dugu.

Errizoma belar arrotzak ez dira ipini behar konpostaren mordoan, ez delako siur sustraiak eliminatzen direla.

- Mekaniko moduan:

Esku-motosega laguntzarekin. Ez da guztiz eliminatzeko metodo bat, belar arrotz batzuk berriz irtengo direlako.

Sastraken mozketa loraketaren aurretik egitea interesgarria da, modu horrekin apurka-apurka beren hedakuntza balaztatuko dugulako.

- Belar-botika kimikoen bidez:

Belar-botika, belar arrotzak ezabatzeko produktu fitosanitario bat da. Batzuek landare arrotzaren hazkundea oztopatzen dute eta, askotan, landareen hormonetan oinarrituta daude.

Belar-botika kimiko baten aplikazioa:

Lehenengoz, jakin behar dugu zenbat belar-botikaren dosia aplikatu behar dugun. Informazio hau normalean ontziaren atzeko aldean dago.

Nahasketa eginda daukagunean, eragin ondo nahasteko.

Heldu da momentua soluzioa hausteko. Zeregin hau egiteko eskularruak erabiltzea komenigarria da. Ez dugu ahaztu behar produktu toxiko batekin lan egiten ari garela.

Ez erabili nahasketaren ontzia beste produktuekin.

Belar-botikek eragin negatibo bat edukitzen dute txorien populazioetan.

1. Beren erabilerak landare- espezien kantitatea jaisten du, baliogarriak direla hegaztiei aterpea emateko eta elikatzeko.

2. Nekazal-aldeetan belar-botiken erabilerak honetan eragina du: mementu honetan alde horiek ez dira erabilgarriak hegazti migratzaileak negua pasatzeko.

3. Hazkuntza prozesuan belar botiken erabilera lurraren emankortasuna aldatzera hel daiteke.

- Belar-botika naturalen bidez:

Belar arrotzak eliminatzeko errremedio natural merke asko erabili ahal dira, halan holan eraginkorrak direla. Guztiak ez dira behin betiko metodoak, belar arrotzek irauten badute tratamenduak periodikoki errrepikatzea beharrezkoa da

Ozpinak, lurraren garraztasuna handitzen du, belar arrotzak desagertzen lortzen, modu bizkor eta eraginkor batekin. Landare sustraietan eman ahal da zuzenean. Ez badugu nahi lurran zuzenean bot, irakitu ahal da, ur litro batean, 25 zentimetro kubiko ozpina, eta gero, eliminatu nahi ditugun belar arrotzak nahasketa horrekin ihinztatu. Uran irakitzean soluzioa likidoagoa geratzen da, baina frogatu ahal dugu.

Gatz lodiak, belar arrotzek sustraietatik xurgatzen duten ura eta lurra mineralizatzen du. Batez ere, bidean, baldosetan eta abar erabiltzen da. Baldosen junturan zuzenean botatzen da; kontuz, atzeraezinezkoa izan daiteke eta hurbil dauden landareak ukitu ahal dituelako. Ere gatz lodiaren goilarakada bat ur litro erdi batean diluitu daiteke eta nahasketarekin belar arrotzak ureztatzen dira, belarrak desagertu arte.

Ur irakinarekin lurra ureztatzea beste modu bat da.

Belar-botika hau ez da eragingarria erne duten belar gaiztoen kontra.

Gluten-irinak, lur azpian hartziten duenak, sustraien azpian onddo eta mikroorganismo kantitate gehitzen du, sustraiak itoarazten. Gluten-irina goilarakada bat ur litro batean nahastu eta bota ukitutako aldean. Udaberrian hobeto aplikatzen da, eta gero, berriro, abuztuaren erdian. Glutena aplikatu ondoren ureztatzea beharrezkoa da, belar-botikaren ezaugarriak aktibatzeko. 

“Landare aitzindariak”: Landare aitzindaria landaretza barik dagoen lurra kolonizatzen duen landarea da